جایگاه مصرف دارو در درمان و ترک شیشه
درمان شیشه با دارو واقعیت است یا شعار؟
در حال حاضر هیچ دارویی به شکل خاص، برای کمک به ترک شیشه تولید نشده است. اما با این حال، چند دارو وجود دارد که از آن ها برای کمک به کاهش برخی علائم ترک اعتیاد شیشه استفاده می شود.
اهمیت مصرف داروی ترک شیشه
شیشه باعث افزایش میزان دوپامین در مغز می شود. دوپامین یک ماده شیمیایی طبیعی در مغز، در انگیزه و رفتارهای پاداش دهنده نقش مهمی ایفا می کند. شیشه با افزایش دوپامین مغز، عملکرد مغز را به خودش وابسته می کند. برای رهایی از این وابستگی و کاهش علائم ترک، از داروهای ترک شیشه کمک گرفته می شود.
بیشتر بخوانید: ترک هروئین با متادون
انواع قرص برای ترک شیشه
مصرف شیشه در کوتاه مدت بسیار خطرناک است و باید هر چه سریع تر درمان را شروع کرد. قبل از آغاز روند ترک اعتیاد به شیشه توصیه می شود با متخصص این رشته مشورت شود. انواع قرص در کمک به ترک شیشه که هر کدام باید براساس تشخیص پزشک تجویز می شود بوپروپیون، ب2، فلوکستین، مودافینیل و گاباپنتین می باشد.
بوپروپیون برای ترک شیشه
بوپروپیون با نام (ولبان) داروی ضدافسردگی است و برای درمان اختلال افسردگی ماژور، اختلال خلقی فصلی و وسواس اجباری تجویز می شود. این دارو برای کمک به ترک سیگار نیز استفاده می شود و برای کمک به کاهش میل به مواد مخدر و محرک بسیار مفید است. بوپروپیون یک مهارکننده بازجذب نوراپی نفرین- دوپامین است. این دارو، سبب بازیافت نوراپی نفرین و دوپامین در مغز را مسدود می کند، در نتیجه این مکانیسم سبب افزایش هر دو انتقال دهنده عصبی در مغز و افزایش تعامل آن ها با نورون ها برای انجام اثرات خاص آن ها می شود.
(برای دریافت مشاوره ترک اعتیاد با کلینیک مهر با شماره 07642228010 تماس بگیرید.)
بوپروپیون به عنوان قرص ضد شیشه
شیشه یک محرک سیستم عصبی مرکزی است که باعث آزاد شدن انتقال دهنده عصبی مانند بوپرپیون و سروتونین می شود و بازجذب دوپامین و نوراپی نفرین را مسدود می کند. این اثرات مانند بوپروپیون است که می توان از آن برای درمان شیشه استفاده نمود. بوپروپیون میل و یا هوس مصرف شیشه را کاهش می دهد و علائم ترک شیشه را کم می کند. بوپروپیون بی خطر است و عوارض جانبی کمی دارد و کاندید مناسبی به عنوان قرص ضد شیشه می باشد.
بوپرپیون در دوزهای کم تا متوسط شیشه، موثرتر عمل می کند. بوپروبیون خوراکی به همراه نالترکسون تزریقی برای ترک اعتیاد شیشه مناسب تشخیص داده شده است.
بیشتر بخوانید: ترک هروئین با متادون در دوران شیردهی
مودافینیل برای ترک شیشه
این دارو که برای درمان نارکوپلسی (حمله خواب) و ADHD (بیش فعالی بزرگسالان) تجویز می شود و برای کاهش هوس ها و همچنین مشکلات خواب ناشی از مصرف شیشه، کاربرد دارد.
مودافینیل به عنوان قرص ضد شیشه
مودافینیل در کاهش اثرات شناختی شیشه مانند الگوی خواب نامنظم، از دست دادن حافظه، کاهش دقت پاسخ به واکنش های محیطی، کاهش هوشیاری و کاهش توجه موثر است.
مودافینیل با مسدود کردن گیرنده های دوپامین، افزایش قابل توجه این ماده را باعث می شود و همچنین سبب افزایش عملکردهای شناختی مانند توجه، حافظه، خواب منظم و …. می شود. رفع ولع مصرف و الگوی خواب مختل کننده در ترک، از دیگر اثرات این دارو می باشد.
درمان اصلی ترک شیشه، روان درمانی زیر نظر روانشناس می باشد و دارو ها فقط به عنوان کمکی برای کاهش عوارض مصرف شیشه استفاده می شوند. هرگز نباید این دارو ها بدون نسخه و تجویز پزشک مصرف شود.
بیشتر بخوانید: ترک هروئین با متادون در دوران بارداری
فلوکستین و ترک اعتیاد شیشه
فلوکستین (Prozac) برای غلبه بر حملات پانیک و کاهش سایر علائم اضطراب و افسردگی تجویز می شود.
فلوکستین یک مهارکننده بازجذب سروتونین (انتقال دهنده عصبی که در تنظیم خلق و خوی نقش دارد) است. مصرف کننده شیشه تا حدی به دلیل ترشح بیش از حد سروتونین در مغز، وضعیت غیرعادی را تجربه می کند. برخی از همان مسیرهای عصبی که، باعث آزاد شدن بیش از حد سروتونین ناشی از فلوکستین می شوند، در آزاد سازی دوپامین ناشی از شیشه نیز نقش دارند و در نتیجه اگر فردی فلوکستین مصرف کند، به مرور ولع مصرف شیشه در او کاهش خواهد یافت.
قرص گاباپنتین برای ترک شیشه
گاباپنتین (نورونتین) از داروهای پرمصرف ضد صرع است، همچنین برای کاهش درد کمر و گرفتگی عضلات و پا درد نیز موثر است. گاباپنتین از طریق مهار گیرنده های خاصی در مغز سبب کاهش ولع مصرف شیشه می شود. این دارو با کمک به کنترل خشم و کاهش اضطراب، به فرد کمک می کند تا در مسیر بهبودی بماند. دارو درمانی تنها به کنترل علایم و کاهش عوارض قطع مصرف شیشه کمک می کند و به تنهایی درمان مناسبی نخواهد بود.
بیشتر بخوانید: ترک گل با گروه درمانی
قرص ب2 برای ترک شیشه
قرص بوپرنورفین از رایج ترین داروهای درمان اعتیاد است. بوپرنورفین آگونیست با اتصال به گیرنده های افیونی در مغز و فعال کردن آن ها، اثراتی مشابه مواد افیونی ایجاد می کند، اما این اثرات به مراتب، کمتر از اثرات مواد افیونی مخدر است.
قرص B2 به عنوان قرص ضد شیشه
قرص بوپرنورفین برای ترک اعتیاد شیشه نیز استفاده می شود و یک آگونیست قوی گیرنده های مورفین است که به کاهش ولع مصرف شیشه کمک می کند.
اثر اوج دوپامین بر اثر مصرف شیشه بعد از استفاده از بوپرنورفین کاهش می یابد که می تواند برای کاهش ولع مصرف شیشه تجویز شود.
علائم خماری شیشه
خماری شیشه علائم ناخوشایندی است که پس از قطع مصرف شیشه و یا کاهش مقدار مصرف در فرد ظاهر میشود. علائم خماری شیشه به دو دسته جسمی و روانی تقسیم میشود:
بیشتر بخوانید: ترک شیشه چه مدت زمانی طول می‌کشد؟
علائم جسمی
عوارض جسمی ترک شیشه شامل کرخت بودن و خستگی زیاد، بی‌نظمی خواب، خواب آلودگی، سردرد، بی اشتهایی، به هم ریختگی سیستم گوارش، درد عضلانی، گرفتگی عضلات و کم آبی بدن است.
علائم روانی
ناامیدی و افسردگی، بی انگیزگی، تمایل زیاد به مصرف مجدد، استرس و بی قراری اضطراب، عصبانیت، عصبی بودن، گیجی و سردرگمی همگی علائم روانی ترک شیشه هستند.
علائم ترک شیشه از لحاظ جسمی معمولا یک هفته تا ۱۰ روز بعد از قطع مصرف در بالاترین میزان و شدت خود ظاهر می شود، اما علائم روانی از روز دهم تا چهاردهم به بالاترین حد ممکن می رسئ و حداقل زمان لازم برای دستیابی به شرایط تثبیت،حدود ۲ الی ۳ ماه می باشد.
علائم جسمی معمولا بعد از حدود 5 تا 7 روز از بین می‌رود، اما علائم مربوط به روان فرد تا ماه‌ها ادامه می یابد. این علائم تنها با کمک پزشک روانشناس قابل بهبود می باشد. بعضی از این علائم مانند افسردگی پس از ترک اعتیاد، روان پریشی و توهم می‌تواند هم برای خود بیمار و هم اطرافیان آزاردهنده و خطرناک باشد.
(برای دریافت مشاوره ترک اعتیاد با کلینیک مهر با شماره 07642228010 تماس بگیرید.)
علائم خماری شیشه ناخوشایند است، به حدی که بعضی افراد از ترس این علائم، ترک خود را به تعویق می‌اندازند در حالی که این افراد باید بدانند هرچه دیرتر اقدام به ترک کنند و به مصرف ادامه دهند؛ ترک کردن مشکل‌تر خواهد شد. از طرف دیگر با مراجعه به کمپ و انجام ترک به شیوه اصولی و زیر نظر متخصصان می‌توان شدت علائم ترک را کنترل نمود.